Specyficzne i trudne warunki: praca na rusztowaniach - jak uniknąć ryzyka wypadku przy tym potencjalnie niebezpiecznym zajęciu?

Praca na rusztowaniach może być naprawdę niebezpieczna, w związku z czym przy jej wykonywaniu należy zachować należytą ostrożność. Jak więc uniknąć ryzyka wypadku? Jakie środki ochrony indywidualnej powinni posiadać pracownicy? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Potknięcie, poślizgnięcie lub upadek z wysokości – co o pracy na rusztowaniu mówią regulacje prawne?

Praca na rusztowaniach o wysokości przekraczającej 1 metr klasyfikowana jest jak praca na wysokości w związku z czym wymaga posiadania przez pracowników odpowiednich badań wysokościowych. Regulacje prawne obejmują jednak również zagrożenia związane z wykonywaniem czynności na rusztowaniach, wśród których wymienić można potknięcie, poślizgnięcie czy upadek z wysokości. W związku z tym należy przestrzegać obowiązujących w tym zakresie zasad BHP, które bez problemu można znaleźć w Internecie, np. pod hasłem: BHP praca na rusztowaniach. W tym miejscu warto także podkreślić, że upadek z wysokości jest według statystyk przyczyną co 3 śmiertelnego wypadku przy pracy w branży budowlanej.

Zanim zaczniemy: wykonanie, montaż i odbiór rusztowania – zadbaj o datę przekazania do użytkowania i termin przeglądu

Obowiązujące przepisy regulują nie tylko kwestię pracy na rusztowaniach, ale również ich montażu, czy przeglądów. Istotne jest zatem to, by użytkować wyłącznie te rusztowania, które spełniają obowiązujące normy. Montaż rusztowania musi natomiast odbywać się zgodnie z instrukcją jego producenta oraz właściwymi przepisami prawa. Po jego przeprowadzeniu następuje bowiem odbiór rusztowania, którego dokonuje kierownik budowy bądź uprawniona osoba. Odbiór rusztowań skutkuje przekazaniem ich do użytkowania, jednak należy pamiętać o tym, że muszą one przechodzić również dodatkowe przeglądy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wykonuje się je:

• po opadach atmosferycznych;
• po silnych wiatrach;
• po działaniu czynników stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkownika rusztowania;
• po przerwach roboczych dłuższych niż 10 dni;
• nie mniej niż raz w miesiącu.

Szelki bezpieczeństwa i inne niezbędne akcesoria – w co powinien być wyposażony każdy pracownik?

Praca na rusztowaniu jak już wspomniano wymaga od wykonujących ją osób zachowania należytej ostrożności. Muszą być oni jednak wyposażeni również w dedykowany sprzęt do pracy na wysokości, którego rolą jest ochrona przed upadkiem. Są to między innymi szelki bezpieczeństwa, które należy dopasować do specyfiki wykonywanej pracy oraz konstrukcji danego rusztowania. W co jeszcze powinien być wyposażony każdy pracownik? Szelki na rusztowania to nie jedyne wymagane akcesorium, ponieważ obowiązkowy jest także kask, który chroni głowę pracownika. Poza tym musi on posiadać odpowiednią odzież ochroną, czyli między innymi wygodne spodnie robocze oraz wytrzymałe rękawice BHP. Konieczne są także odpowiednie buty robocze, które muszą posiadać antypoślizgową podeszwę.

Uprawnienia dotyczące pracy na rusztowaniu – czy każdy pracownik powinien być przeszkolony?

Jak już wspomniano praca na rusztowaniach o wysokości powyżej 1 metra traktowana jest jako praca na wysokościach. W związku z tym wykonujący ją pracownicy powinni posiadać badania wysokościowe wskazujące brak przeciwwskazań do pracy na wysokości. Poza tym każdy pracownik powinien być również odpowiednio przeszkolony. Chodzi w tym przypadku zarówno o instruktaż stanowiskowy, jak i zaznajomienie z zasadami bezpiecznego korzystania z rusztowań. Bardzo ważną kwestią jest także przekazanie podległym pracownikom informacji o konieczności oraz sposobie korzystania z zabezpieczeń mających na celu ochronę przed upadkiem z wysokości.

Jak powinna być odległość rusztowania od ściany? Praca na rusztowaniu a budowa konstrukcji

Praca na rusztowaniach wymaga nie tylko odpowiedniej ostrożności, ale również znajomości przepisów dotyczących budowy tego typu konstrukcji. Istotna w tym przypadku jest między innymi odległość rusztowania od ściany, która powinna wynosić maksymalnie do 0,2 metra. Jeżeli będzie bowiem większa konieczny staje się montaż dodatkowej balustrady od strony ściany. Poza tym należy pamiętać o tym, że rusztowanie może zostać rozłożone wyłącznie na równej, utwardzonej oraz odpowiednio przygotowanej powierzchni. W przypadku, gdy będzie zbudowane z elementów metalowych konieczne jest także uziemienie rusztowania, które pozwala zapewnić ochronę przed porażeniem prądem, które mogłoby być następstwem między innymi uderzenia pioruna.

Dane dotyczące dopuszczalnego obciążania pomostów oraz wykonawca – nie zapomnij o tablicy informacyjnej

Firmy realizujące prace na rusztowaniach muszą pamiętać nie tylko o ich prawidłowym montażu, czy zapewnieniu bezpieczeństwa zatrudnianym pracownikom. Obowiązkiem jest bowiem również umieszczenie na rusztowaniu tablicy informacyjnej, informującej między innymi o dopuszczalnym obciążeniu pomostów oraz wykonawcy rusztowania. Jest to bardzo ważne ze względu na bezpieczeństwo osób korzystających z rusztowania, a także możliwość skontaktowania się z podmiotem odpowiedzialnym za jego montaż, co może być istotne np. ze względu na przeprowadzenie jego przeglądu. Brak tablicy informacyjnej może być podstawą do nałożenia kary, która może być szczególnie dotkliwa wtedy, gdy w trakcie wykonywania robót na rusztowaniach dojdzie do wypadku.

Zachowaj rozwagę i bezpieczeństwo – jakie sytuacje wykluczają pracę na rusztowaniu

Mając świadomość tego, że praca na wysokościach wiąże się z ryzykiem warto wiedzieć również to, że istnieją sytuacje, w których nie może ona być wykonywana. Zgodnie z obowiązującymi przepisami praca na rusztowaniach jest zabroniona, gdy

• występuje oblodzenie konstrukcji;
• konstrukcja jest w złym stanie technicznym;
• występuje silny wiatr (o prędkości przekraczającej 10 m/s);
• występuje silny mróz (poniżej –15ºC);
• panuje gęsta mgła bądź występują opady deszczu lub śniegu;
• trwa burza i występują wyładowania atmosferyczne.

Podsumowując należy stwierdzić, że praca na rusztowaniach wymaga nie tylko znajomości przepisów BHP, ale również ostrożności, co jest istotne ze względu na specyficzne i trudne warunki. Można w ten sposób uniknąć ryzyka wypadku, które potencjalnie może być naprawdę wysokie.